Mae Llysgennad STEM, yr Athro Anthony Campbell, sylfaenydd elusen yn Sir Benfro - Canolfan Darwin, sydd wedi dod â hud gwyddoniaeth i filoedd o bobl ifanc, wedi derbyn CBE yn rhestr Anrhydeddau'r Flwyddyn Newydd 2021.
Mae'r Athro Anthony Campbell, a sefydlodd Ganolfan Bioleg a Meddygaeth Darwin, wedi derbyn ei wobr am wasanaethau i fiocemeg.
Sefydlwyd Canolfan Darwin ym 1993 ac mae wedi'i lleoli yn Sir Benfro. Ers hynny mae wedi codi dros £ 1 miliwn o gyllid ac wedi dylanwadu ar oddeutu 40,000 o blant trwy gynnig teithiau maes ymarferol a gweithdai i bob ysgol yn Sir Benfro ar themâu fel grymoedd ac egni adnewyddadwy, glannau creigiog a newid yn yr hinsawdd.
"Mae Canolfan Darwin wrth eu bodd fod Tony wedi derbyn yr anrhydedd, gan ei fod bob amser wedi bod yn gymaint o ysbrydoliaeth i bawb sydd wedi bod yn ddigon ffodus i weithio gydag ef."
Mae'r Athro Campbell, yn Athro Ymchwil Anrhydedd yn yr Ysgol Fferylliaeth a Gwyddorau Fferyllol ym Mhrifysgol Caerdydd. Mae'n awdurdod rhyngwladol mewn signalau celloedd - sydd wrth wraidd sut mae hormonau, niwrodrosglwyddyddion a chyffuriau yn effeithio ar y corff dynol - ac mae hefyd yn awdurdod byd-eang ar fioamoleuedd.
Mae un o'i ddyfeisiau, sy'n ddefnyddio "chemiluminescence", bellach yn cael ei ddefnyddio mewn cannoedd o filiynnau o brofion clinigol y flwyddyn ledled y byd ac mae wedi cael ei ystyried yn un o'r 100 dyfeisiad gorau o brifysgolion y DU yn ystod yr 50 mlynedd diwethaf.
Am y 15 mlynedd diwethaf, mae ffocws ei ymchwil wedi bod ar lactos ac anoddefiad bwyd, sydd wedi arwain at ragdybiaeth newydd ar achos syndrom coluddyn llidus
Mae ei chwilfrydedd naturiol a'i angen i helpu pobl i ddeall gwyddoniaeth hefyd wedi ei arwain i greu'r cyfnodolyn gwyddonol gyda'i wraig, o'r enw The Young Darwinian, lle gall myfyrwyr gyhoeddi eu prosiectau,
“Rwy'n teimlo'n gryf iawn bod fod gan wyddonwyr gyfrifoldeb i egluro pam eu bod nhw'n gwneud yr hyn maen nhw'n ei wneud i'r cyhoedd, yn enwedig os ydych chi yn y sector cyhoeddus,” meddai Anthony.
“Mae hefyd yn llawer o hwyl. Pan ydych chi'n angerddol am rywbeth na fyddwch chi byth yn ei ildio ... ”
|
O ddechrau mis Mawrth hyd at ddiwedd tymor yr haf, bydd Gweld Gwyddoniaeth yn cynnig amrywiaeth o weithdai AM DDIM i ysgolion ledled Cymru. Byddwn yn hyblyg o ran sut rydym yn cyflwyno'r gweithdai hyn, yn dibynnu ar gyfyngiadau COVID, yn cyflwyno wyneb yn wyneb mewn ysgolion neu yn rhithiol trwy gysylltiadau byw ar lwyfannau sy'n addas i'r ysgolion.
